«Οι
γονείς με αίσθηση ευθύνης να σκεφτούν ότι η ιλαρά είναι μια αρρώστια, η
οποία την δεκαετία του ’70 στην κυριολεξία θέριζε. Είναι μια αρρώστια, η
οποία μπορεί να κάνει σοβαρές επιπλοκές όπως εγκεφαλίτιδα και
πνευμονία. Το εμβόλιο που κυκλοφορεί είναι πολύ ασφαλές»
δηλωσε ο
Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτης του ΚΕΕΛΠΝΟ, Σωτήρης Τσιόδρας.
Η δήλωση
αυτή πλέον παίρνει την μορφή της έκκλησης καθώς ο εμβολιασμός είναι ο μόνος
τρόπος για να αντιμετωπιστεί η επιδημία της ιλαράς.
Οι
επιστήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού
Υγείας εκτιμούσαν ότι το 2010 θα είχε εξαλειφθεί αυτή η ασθένεια όμως δεν
υπολόγιζαν τις διαστάσεις που μπορούσε να πάρει το αντιεμβολιαστικό κίνημα, σε
Πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Αν κοιτάξει
κανείς με μεγαλύτερη προσοχή τα στοιχεία και δει ποιο είναι το προφίλ όσων
είναι αντίθετοι με τον εμβολιασμό, θα διαπιστώσει το εξής παράδοξο:
«Κατά
περίεργο λόγο η αντίθεση στον εμβολιασμό σχετίζεται και με το
κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο. Όσο πιο ψηλά είναι τόσο πιο αντίθετοι με
τον εμβολιασμό είναι» λέει
ο κύριος Τσιόδρας και συμπληρώνει «Στη Ρουμανία είναι κυρίως μικρά παιδιά, στην
Ιταλία είναι ενήλικες με μέση ηλικία τα 27 χρόνια».
Στην Ελλάδα
το πρώτο κρούσμα της επιδημίας εκδηλώθηκε σε στις 17 Μαΐου του 2017.
Μέχρι τις 21
Σεπτεμβρίου στη χώρα μας έχουν καταγραφεί 166 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη
συχνότητα στη νότια Ελλάδα.
Πρόκειται
κυρίως για μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και για ενήλικες από 25 έως 44 ετών
από το γενικό πληθυσμό.
«Η ιλαρά
δεν σέβεται όριο ηλικιών παρά μόνο όσους την έχουν περάσει και αυτό αφορά τους
μεγαλύτερους. Στην Ελλάδα έχουμε βάλει ένα όριο την χρονιά 1970 γιατί τότε
εισήχθη το εμβόλιο στη χώρα μας και γιατί θεωρούμε ότι όσοι γεννήθηκαν πριν από
αυτό το έτος έχουν περάσει τη νόσο άρα έχουν φυσική ανοσία. Οι υπόλοιποι εάν
δεν έχουν κάνει πλήρη εμβολιασμό καλό είναι να κάνουν την δεύτερη δόση διότι
θεωρούνται ευπαθείς» τόνισε
ο λοιμωξιολόγος Δημήτρης Τσιόδρας.
Αρχικά η
σύσταση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ήταν η πρώτη δόση του εμβολίου να
γίνεται στην ηλικία των 15 μηνών. Τώρα πλέον κατέβηκε στους 12 μήνες.
«Στη
Γερμανία κατέβηκε στους 9 μήνες με σκοπό να περιορίσουν τυχόν εξάπλωση της
επιδημίας σε μικρά παιδιά και βρέφη, τα οποία κινδυνεύουν και περισσότερο απ’
την νόσο» λέει
ο αναπληρωτής καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Αυτό όμως
που προκαλεί προβληματισμό είναι το γεγονός ότι ανάμεσα στα επιβεβαιωμένα
κρούσματα είναι και επαγγελματίες υγείας.
Στην χώρα
μας έχουν νοσήσει 6 άτομα που εργάζονται στο ΕΣΥ, μεταξύ αυτών
είναι 2 νοσηλευτές κι ένας γιατρός.
Στην Ιταλία
από τον ιό της ιλαράς έχουν προσβληθεί 300 γιατροί δημόσιων νοσοκομείων..
Η
επιστημονική κοινότητα περίμενε ότι θα υπήρχαν κρούσματα ιλαράς ανάμεσα στους
επαγγελματίες υγείας ωστόσο τους καλεί να εμβολιαστούν προκειμένου να
προφυλάξουν τον εαυτό τους και τους ασθενείς τους.
«Θα
πρέπει να φροντίσουν οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη
γραμμή, να είναι πλήρως εμβολιασμένοι δηλαδή να έχουν κάνει
και τις δύο δόσεις, ώστε να είναι καλυμμένοι απέναντι σε αυτόν τον ιό. Αυτό
βεβαίως εξαρτάται και από την ευσυνειδησία του καθενός» δηλώνει ο λοιμωξιολόγος
Δημήτρης Τσιόδρας.
Η νόσος της
Ιλαράς
H ιλαρά
είναι μια ιογενής λοίμωξη υψηλής μεταδοτικότητας.
Το πρόδρομο
στάδιο διαρκεί 2 με 4 ημέρες και χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονα καταρροϊκά
συμπτώματα, βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία.
Μια ή δύο
ημέρες πριν ή μετά την εμφάνιση του εξανθήματος εμφανίζονται οι κηλίδες του
Koplik που είναι παθογνωμονικές της νόσου και είναι μικρά λευκωπά στίγματα που
περιβάλλονται από ερυθρά άλω και εντοπίζονται στο βλεννογόνο της παρειάς
αντίστοιχα προς τους κάτω γομφίους.
Το
εξανθηματικό στάδιο διαρκεί 5 με 6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από
κηλιδοβλατιδώδη εξανθήματα, τα οποία στην αρχή είναι αραιά και ροδαλά και
σταδιακά γίνονται ερυθρά.
Συνήθως τα
εξανθήματα εμφανίζονται πρώτα πίσω από τα αυτιά, γρήγορα εξαπλώνεται στο
πρόσωπο, τον κορμό και τα άκρα.
Στη φάση της
ανάρρωσης, ο πυρετός πέφτει και τα εξανθήματα αρχίζουν να σβήνουν σταδιακά. Σε
μερικές περιπτώσεις παρατηρείται λεπτή απολέπιση του δέρματος εκτός από τις
παλάμες και τα πέλματα.
Οι
επιπλοκές και η μετάδοση της νόσου
Στις ηλικίες
από 5 έως 45 ετών
Οι ενήλικες
νοσούν σπάνια από ιλαρά αλλά σοβαρότερα από τα παιδιά. Οι επιπλοκές αφορούν
κυρίως το αναπνευστικό: πνευμονία (30%), μέση πυώδης ωτίτιδα (29%), ιγμορίτιδα
(25%) (6).
Η ιλαρά
είναι πιο επικίνδυνη κατά την διάρκεια της κύησης καθώς σχετίζεται με αποβολή
του εμβρύου, πρόωρο τοκετό, χαμηλού βάρους γέννησης νεογνό (1,6).
Η μετάδοση
της ιλαράς γίνεται κυρίως αερογενώς από άτομο σε άτομο με σταγονίδια που
αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα που μολύνθηκαν πολύ
πρόσφατα από ρινικές και φαρυγγικές εκκρίσεις.
Χρόνος
επώασης
Ο χρόνος
επώασης της ιλαράς είναι 10 με 12 ημέρες ενώ από την έκθεση στον ιό μέχρι την
εμφάνιση του εξανθήματος μεσολαβούν κατά μέσο όρο 14 ημέρες.
Σύμφωνα με
το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών,
παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν
ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις του μικτού εμβολίου
ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR).
